Open monumentendag 2023: Domein de Spoelberch te Wespelaar, Roost in Haacht en de kerk van Wakkerzeel
HAGOK organiseerde tijdens de open monumentendag op zondag 10 september 2023 opnieuw een aantal rondleidingen in de unieke historische landschapstuin van de burggraven de Spoelberch in Wespelaar.
Projectleider en gids Danny Leysen viel ongelukkig genoeg op het laatste ogenblik uit wegens ziekte. Maar door het verschuiven van zijn gidsbeurten kon dit toch opgevangen worden. Ruim 465 deelnemers trotseerden de verzengende hitte en namen deel aan de acht gidsbeurten, die afwisselend werden geleid door HAGOK-leden René Verdonck en Griet De Wachter, én door de twee uitstekende nieuwe gidsen, Roger De Coninck en Lucie Van Vlasselaer.
Oud HAGOK-voorzitter Jo Van de Sande bemande de HAGOK-boekenstand. Hij kon vier nieuwe HAGOK-leden aanwerven en verschillende HAGOK-boeken verkopen. Ten slotte waren er nog enkele leden van de Tempeliersorde in hun typische kledij en uitrusting aanwezig met een informatiestand, en werd het drankenterras zoals vorig jaar op perfecte wijze uitgebaat door de leden van de Haachtse basketbalclub.
Op het domein van Roost in Haacht kon men tussen 14.00 en 18.00 u. de middeleeuwen herbeleven langsheen de slotgrachten en fundamenten van het verdwenen kasteel (activiteit georganiseerd door de gemeente Haacht). Onze voorzitter Ward Caes zorgde er samen met François van Buystegem voor de HAGOK-boekenstand: vier nieuwe HAGOK-leden onderschreven hun lidmaatschap en verschillende HAGOK-boeken werden verkocht.
Vrij onlangs werden in Wakkerzeel oude educatieve prenten uit het begin van vorige eeuw gered van de papierbak. Ze werden tot voor WO II gebruikt in de lagere school in Wakkerzeel. De pareltjes werden ter gelegenheid van de Open Monumentendag eenmalig tentoongesteld, op gezamenlijk initiatief van het Davidsfonds van Haacht, de pastorale zone en kerkraad ‘de Goede Herder’ en de gemeente Haacht. De wet van Murphy was echter ook hier spelbreker: HAGOK-vrijwilligers Ronny en Myriam zouden normaliter een HAGOK-boekenstand bemannen, maar door de plotse ziekte van Ronny was dit onmogelijk. Davidsfondsvoorzitter Geertrui Clarysse was echter zo bereidwillig om in te springen: ze kon vier bezoekers overtuigen om lid van HAGOK te worden en tal van boeken verkopen.
Open monumentendag 2022
Zondag 11 september 2022 – Open Monumentendag in het Domein de Spoelberch te Wespelaar
De Haachtse Geschied- en Oudheidkundige Kring organiseerde tijdens de open monumentendag op zondag 11 september 2022 andermaal een aantal rondleidingen in de unieke historische landschapstuin van de burggraven de Spoelberch in Wespelaar.
Tijdens hun wandeling door dit privédomein konden de deelnemers o.m. kennismaken met de obelisk, de piramide, de tempel van Flora en de wondermooie natuurpracht.
Mede dank zij de stralende zon was de belangstelling zeer groot (meer dan 600 deelnemers).
Gelukkig had projectleider Danny Leysen extra veel wandelingen voorzien : liefst 9 gidsbeurten werden afwisselend geleid door de HAGOK-leden René Verdonck, Peter Geens, Jo Vandesande, Griet De Wachter en Danny Leysen zelf.
Belangstellenden konden na de wandeling nog snuisteren in de HAGOK info- en boekenstand waar liefst 5 enthousiaste deelnemers zich lid maakten van de kring.
Dank aan alle HAGOK-vrijwilligers die hun medewerking aan dit evenement verleenden en ook aan de leden van de Haachtse basketbalclub voor hun bereidwilligheid om een drankenterras uit te baten.
Open monumentendag 2021
Open Monumentendag was toe aan zijn 33ste editie. Ook dit jaar organiseerde HAGOK die dag een uitzonderlijke inkijk in het privédomein van de burggraven de Spoelberch te Wespelaar. In dit kasteeldomein van ca. 100 hectare bezoek je een van de best bewaarde 18de-eeuwse landschapsparken in België. Bezienswaardigheden zijn onder meer een tempel, een obelisk, een piramide, een ijskelder, een orangerie.
Open monumentendag 2020
Geannuleerd omwille van COVID-19
open monumentendag 2019
Open monumentendag Wespelaar, Kasteeltuin ‘Domein De Spoelberch’
De historische landschapstuin van het Domein De Spoelberch was ook in 2019 onder deskundige begeleiding van een HAGOK-gids toegankelijk voor het grote publiek.
Open monumentendag 2018
Open Monumentendag 2018 – WESPELAAR EN HAACHT
Wegens het grote succes van de activiteiten in 2017 waren deze in 2018 voor herhaling vatbaar.
De historische landschapstuin van de graven de Spoelberch te Wespelaar opende die dag opnieuw zijn deuren. Deze landschapstuin van 100 ha rondom het kasteel behoort tot de best bewaarde 18de-eeuwse Engelse landschapsparken.
Aan de site van het Kasteel van Roost te Haacht voerden een aantal ridders en soldaten historische taferelen op door de waterburcht van Haacht aan te vallen en te verdedigen. Verschillende randactiviteiten en deskundige rondleidingen op de site verrijkten het geheel.
Open monumentendag 2017
Open Monumentendag – Haacht – ‘erfgoedpark Roost’
Foto Ward Caes
De imposante fundamenten van de waterburcht en slotgrachten van Roost (ca. 1260) liggen verscholen langs de Dijle bij de Hansbrug te Haacht. Het massaal toegestroomde publiek kon genieten van rondleidingen op de site, kon kennismaken met het recent uitgegeven HAGOK-boek over ‘Het unieke kasteel Roost’ (192 p.). De kinderen amuseerden zich op de speeltoren, kwamen in bewondering van twee vervaarlijke ridders en van een paar middeleeuwse jonkvrouwen, speelden op het springkasteel en aten ijsjes. Er kon nagepraat worden bij een frisse pint of met koffie en taart.
Open Monumentendag – Wespelaar- ‘Domein de Spoelberch’
Naar aloude traditie verzorgden HAGOK-gidsen een erfgoedwandeling op het groene privédomein van de graven ‘de Spoelberch’ te Wespelaar. De historische landschapstuin van ca. 100 ha rondom dit kasteel is uniek. Hij behoort tot de best bewaarde 18de-eeuwse Engelse landschapsparken. Je krijgt ook zicht op een grot, een obelisk, een aantal beelden en een piramide….
Ook voor deze activiteit was de opkomst weer massaal: niet minder dan 550 wandelaars en geïnteresseerden.
Open monumentendag 2016
Sinds jaar en dag is de Open Monumentendag in Vlaanderen (OMD) een groot succes. Al jarenlang tekent HAGOK hierop present. We maken er zelfs een jaarlijkse traditie van om liefhebbers van onroerend erfgoed een unieke inkijk te geven in het privédomein van de burggraven de Spoelberch te Wespelaar. Ook dit jaar waren we van de partij, op de tweede zondag van september. Nu de dorpskern van Wespelaar sedert deze zomer voorlopig beschermd is als dorpsgezicht en enkele gebouwen van en aan de rand van het kasteeldomein daar een prominente rol in spelen, kreeg onze aanwezigheid op de OMD in september zelfs een politiek gevoelig kleurtje.
De 500 bezoekers die ook dit jaar het 90 ha grote landschapspark vanuit het monumentale dorpscentrum van Wespelaar bezochten, getuigt van het belang van deze site en de belendende dorpskern voor de gemeenschap. Onze doorwinterde vrijwilligers Raymond Geens, Peter Geens, André Le Roy, Dany Leysen en Dirk Van Eldere brachten tijdens een zevental gidsbeurten de erfgoedwaarden van het domein onder de aandacht. Aan de HAGOK-boekenstand kon men de honger naar regionaal erfgoed en geschiedenis verder stillen. Christel Verbeeck en Marthe Casteels organiseerden de catering en Roger Casteels hield een oogje in het zeil. Stefan Van Lani, Marnix Vroom, Ward Caes en Raymond Geens zetten de tenten op. Maggy Van den Broeck zorgde voor de financiën.
Maar er was meer. Het 5de Linieregiment nodigde ons uit om een gelegenheidsboekenstand te houden op de herdenkingstentoonstelling ‘Slag aan de Molen’ te Rotselaar. Een aanbod dat we niet konden laten liggen. Hilde Van Laer nam hier het voortouw om HAGOK te vertegenwoordigen.
Jan Gordts, onze Tildonk-expert, was dan weer paraat op de kloosterschoolsite van de ursulinen waar hij als gids in samenwerking met de provincie Vlaams-Brabant en ONS (vroeger Groep KVLV), de bezoekers te woord stond. Ook hier was de opkomst van het publiek massaal. Tevens verleende Jan zijn medewerking aan de prachtig geïllustreerde brochure Een oord van schoonheid, een beknopte bouwgeschiedenis van de site. Deze brochure kan je aanvragen bij de provincie.
Klap op de vuurpijl was Roost! Het gloednieuwe erfgoedpark ‘Heerlyckheid van Roost’ opende die dag zijn ‘poorten’ met een heus ‘middeleeuws’ volksfeest. Na 35 jaar onderzoek is het eindelijk zo ver! Het laat-middeleeuwse kasteel van Roost geeft zijn geheimen prijs. Voor de mensen uit de streek van Haacht is het geen geheim: de passie van onze stichter en erevoorzitter dr. Jo Vandesande ligt te Roost, bij ridder Walter van Roost en misschien nog meer bij het kasteel van Roost aan de Hansbrug te Haacht. In 1982-1983 kon hij het verdwenen kasteel exact lokaliseren en tijdens een archeologisch onderzoek opgraven, met een 30-tal vrijwilligers, allen patiënten van hem, en onder leiding van archeoloog Marc Verbeeck. Die opgraving vormde niet alleen de directe aanleiding voor het ontstaan van de succesrijke Haachtse Geschied- en Oudheidkundige Kring (HAGOK) maar ook van haar geschied- en erfgoedtijdschrift HOGT, dat dit jaar 30 kaarsjes uitblaast.
HAGOK publiceert bij deze gelegenheid het rijkelijk geïllustreerde boek Roost. Een uniek kasteel in het hertogdom Brabant, geschreven door de huidige voorzitter en archeoloog Ward Caes, onze huishistoricus doctor Bart Minnen en uiteraard ook dr. Jo Vandesande. Deze publicatie werd op de officiële openingsdag van het erfgoedpark Roost voorgesteld aan het publiek. Het boek brengt heel wat nieuwe gegevens over het verdwenen slot aan het licht. De auteurs doken hiervoor opnieuw in de archieven en recente literatuur. De oorspronkelijke 13e-eeuwse vorm van het kasteel, eigenlijk een kleine burcht, blijkt uniek in het hertogdom Brabant. Els De Wachter en Arlette Vandecauter verkochten aan de HAGOK-stand een karrenvracht exemplaren van dit nieuwe kwaliteitswerk.
Jo Vandesande riep zelfs alle vrijwilligers van de Roost-opgraving uit 1982-83 op om met de ‘schup’ (spade) die zondagnamiddag paraat te zijn aan de HAGOK-stand te Roost. Die kreeg dan van hem persoonlijk een exemplaar van de nieuwe HAGOK-publicatie over Roost als geschenk. Als apotheose bezorgde burgemeester Steven Swiggers van Haacht deze amateurarcheologen een ‘oorkonde’ als dankbetuiging.
Open monumentendag 2015
Ook dit jaar nam HAGOK, voorzien op alle weersomstandigheden, deel aan de Open Monumentendag, met zijn traditionele topper : het domein de Spoelberch te Wespelaar.
Ruw geschat mochten we toch weer 400 à 500 bezoekers ontvangen die door onze ervaren gidsen langs de mooiste plekjes en monumenten van het uitgestrekte park geloodst werden. Al was het weer niet optimaal, toch bleef het droog en was de rondgang de moeite waard.
Open monumentendag 2014
Het thema voor de Open Monumentendag 2014 was: “Erfgoed, vroeger, nu en in de toekomst”. In 2014 werd het erfgoed als erfgoedfenomeen in de kijker gezet.
Ook dit jaar was het domein De Spoelberch toegankelijk : een kasteelpark van 90ha met een arboretum. Het werd in 1797 aangelegd door de Brusselse architect Henri, die ook de classicistische oranjerie en het koepeltempeltje van de godin Flora ontwierp. Het historische park is één van de best bewaarde voorbeelden van een 18de-eeuws Engels landschapspark in België. Andere bezienswaardigheden zijn de grot, een obelisk en een piramide.
Open Monumentendag 2013
Dit jaar organiseerde HAGOK op de open monumentendag van 8 september 2013 een dubbele activiteit. Niet alleen waren er ook dit jaar de rondleidingen in het domein van de burggraven de Spoelberch te Wespelaar, maar ook de tentoonstelling rond de Leuvense vaart was een groot succes.
Niet minder dan zesmaal legden onze ervaren gidsen de rondgang af, telkens gevolgd door minstens honderd tot honderdvijftig wandelaars. Tussen halftwee en zes uur legden zeker een achthonderdtal nieuwsgierigen het uitgestippelde traject af.