Menu Sluiten

Monumentenzorg

De zorg voor het cultuurhistorisch patrimonium in de regio is een van de doelstellingen van HAGOK.

De Kring zet zich in om het streekpatrimonium meer bekendheid te geven. Zo is het dankzij HAGOK dat sinds 1990 ieder jaar weer honderden mensen tijdens de Open Monumentendag het park van het kasteel van Wespelaar kunnen bezoeken.

Daarnaast onderneemt de Kring acties voor de bescherming en herwaardering van belangrijke gebouwen en constructies:

  • Naar aanleiding van de opgravingen in de Kraneveldshoeve (op de grens tussen Wakkerzeel en Werchter) (in 1989-1990), het historische Hof Ter Hofstad, werd een renovatiedossier ingediend.
  • In 1999 hielp HAGOK de Haachtse antitankgracht, de site van het kasteel van Roost (Haacht), en de Kapel van O.-L.-Vr.-van-Troost (Tildonk-Hambos) beschermen.
  • Dankzij o.m. HAGOK verscheen opnieuw de ijzeren ophaalbrug over de Dijle op de plaats van de historische Hansbrug.  Dit monument is bij uitstek een prachtig voorbeeld van het industrieel-archeologisch verleden van Haacht.
  • HAGOK volgde van nabij het restauratiedossier van de 18de-eeuwse Norbertijnerpastortie van de Parkabdij te Wakkerzeel.
  • HAGOK ijverde om de O.-L.-Vr.-kapel Behoudenis der kranken (Haacht) een beschermd statuut te kunnen geven. Ondertussen werd deze kapel door het Haachtse O.C.M.W. voortreffelijk gerestaureerd zonder dat een klassering werd afgewacht.
  • Naar aanleiding van de ontdekking van de belangwekkende resten van de abdijkerk van Vrouwenpark te Rotselaar (1997), werd – eindelijk – de aandacht van Monumenten & Landschappen gewekt voor het prachtige historische complex van het Montfortcollege. Dit leidde tot de bescherming als landschap van het totale domein.
  • In 2002 werd het dorpscentrum van Tildonk, op aangeven van HAGOK, onder de loupe genomen door Monumenten & Landschappen: bescherming van het historische dorpscentrum, met inbegrip van het ursulinenklooster met tuin, de Pastoor Lambertzdreef, het oud gemeentehuis werd vooropgesteld. Het historisch dorpscentrum werd ondertussen in zijn geheel geklasseerd. De St.-Jan-de-Doperkerk met bijbehorend kerkhof en kerkhofmuur, alsook de muur van de reeds geklasseerde pastorie waren voordien reeds opgenomen op de lijst van te beschermen monumenten. HAGOK leverde de nodige gegevens ter stoffering van al deze dossiers.
  • Ook voor het “Kasteeltje” (het vroegere Nieuwenborg, dat zulk een belangrijke rol speelde in de geschiedenis van Tildonk) werd een beschermingsdossier door HAGOK samengesteld. Ook dit waardevolle gebouw werd met zijn omgeving wettelijk beschermd.
  • De op 3 februari 2000 door toedoen van HAGOK geklasseerde kapel O.-L.-Vr.-van-Troost in Tildonk-Hambos werd recnt eindelijk geretaureerd. Op 15 augustus 2023 werd de kapel opnieuw geopend en ingezegend. De kapel is een goed bewaard voorbeeld van een laatbarokke wegkapel uit de eerste helft van de 18de eeuw. De gemeente Haacht nam de leiding in de restauratie die meer dan een jaar in beslag nam en omvatte onder meer de fundamenten, de muren, het dak, de deuren en vensters, het altaar, het ijzersmeedwerk en het interieur.
  • HAGOK heeft door haar diepgaand onderzoek van de geschiedenis van Wespelaar en de publicaties daarover in HOGT en van het boek van R. Casteels “800 jaar domein de Spoelberch te Wespelaar “ (1997) eveneens een steentje bijgedragen aan de voorlopige bescherming als dorpsgezicht van het centrum van Wespelaar. Op 17 december 2018 werd dit dorpsgezicht definitief erkend.
  • HAGOK vatte het plan op om ‘Texas City’ opnieuw onder de aandacht te brengen. Ondanks druk van overheidswege om dit niet te doen zette HAGOK door (zie HOGT, 2, 2023, p. 196). Tijdens Erfgoeddag op zondag 23 april 2023 plaatste HAGOK ‘Texas City’ in de kijker. De boeiende lezing met beeldprojectie door Els De Wachter gooide hoge ogen bij meer dan tachtig geïnteresseerden, waaronder een aantal politici uit Tremelo. De bal ging nu terug aan het rollen. In november 2023 kondigt de gemeente Tremelo aan dat ze een erfgoedlijst klaar heeft met waardevolle gebouwen, waaronder ‘Texas City’. Er kwam een openbaar onderzoek en in september 2024 volgde de goedkeuring op de gemeenteraad. Het ‘oudste westerndorp van het land’ in Tremelo is nu officieel als erfgoedsite erkend en beschermd tegen afbraak!